Κρέιγκ, Έντουαρντ Γκόρντον

(Edward Gordon Craig, Χερτφορντσάιρ 1872 – Βενς 1966). Άγγλος σκηνοθέτης, σκηνογράφος και θεωρητικός του θεάτρου. Γιος μιας ηθοποιού και ενός αρχιτέκτονα, έπαιζε στο θέατρο έως το 1887. Στη συνέχεια ασχολήθηκε κατά διαστήματα με τη σκηνοθεσία και τη σκηνογραφία, ενώ εργάστηκε για τη μητέρα του Έλεν Τέρι και για την Ελεονόρα Ντούζε. Σύντομα αποσύρθηκε από την ενεργή θεατρική ζωή για να διαδώσει τις θεωρίες του για το θέατρο γράφοντας βιβλία, όπως Η τέχνη του θεάτρου (The art of the theatre, 1905), Προς ένα νέο θέατρο (Toward a new theatre, 1912) κ.ά. Ωστόσο, το σημαντικότερο μέσο διάδοσης των ιδεών του ήταν το περιοδικό που ίδρυσε με τον τίτλο The Mask (1908-29). Ο Κ., ο οποίος ουσιαστικά άντλησε τις θεωρίες του από τον Αντόλφ Απιά, διέθετε ενθουσιασμό καθώς και την ικανότητα να προκαλεί το ενδιαφέρον της θεατρικής ελίτ της εποχής του –από τον Στανισλάφσκι έως τον Σο και από τον Αλαρντάις Νίκολ μέχρι τον Γιτς– για τον τύπο του θεάτρου του. Στον τομέα της σκηνογραφίας (ο ίδιος ο Κ. είναι ο δημιουργός πολλών σχεδίων) υποστήριζε την υπεροχή της απλότητας επί της ρεαλιστικής βαρύτητας, της λειτουργικότητας της σκηνής, του χρώματος και του φωτισμού για τη γενική αρμονία του θεάματος, το οποίο πρέπει να δημιουργεί ατμόσφαιρα και όχι να παρουσιάζεται ως ψυχρή πραγματικότητα. Στα πλαίσια της σκηνοθετικής του δράσης προέταξε τον ρόλο του σκηνοθέτη-συντονιστή έναντι του συγγραφέα, του σκηνογράφου, των ηθοποιών, του συνθέτη και του χορογράφου. Ορισμένα από τα πιο αξιόλογα θέατρα του κόσμου επεδίωξαν να συνεργαστούν μαζί του, αλλά ο Κ. κρατούσε πάντα αρνητική στάση, δημιουργώντας γύρω του τον θρύλο της μεγαλοφυΐας που δεν βρίσκει κατανόηση. Η αξία και η σπουδαιότητα των κειμένων του Κ. έγκειται στο γεγονός ότι όλοι όσοι επακολούθησαν προσπάθησαν να ενισχύσουν τη φαντασία, τη λαμπρότητα και την ευγένεια έκφρασης στο θέατρο εμπνεόμενοι από τις θεωρίες του.